خوبی ها و بدی ها

خوبی ها و بدی ها ، یادگاران ماندگار ما هستند ... البته همیشه در مورد بدی ها اجحاف زیادتری نسبت به خوبی ها رخ می دهد ؛ مثلا فلان کار بد را با آب و تاب بیشتری (!) و به دفعات تکرار می کنند !؟ ولی خوبی ها را خیلی مختصر و بصورت از دهانم پرید (!) یاد می کنند !؟ ولی همان یک مورد مختصر تاثیرش ماندگار تر از هزار بار گفتنِ رفتار بد است ( قانون بقای خوبی )

 

ما چرا دوست داریم و یاد گرفته ایم که در هر جمعی که می نشینیم ، از بدی های دیگران حرف بزنیم !؟ مطمئنا اگر منظورمان بیان رفتار بد یکی باشد می توانیم بدون آن که نامی از او ببریم صرفا مذموم بودن رفتاری را گوشزد کنیم و با این کار دو تا خوبی می کنیم ، هم دچار غیبت نمی شویم و هم اینکه متذکر رفتار خوب با اشاره به رفتار بد می شویم !؟ ولی وقتی قبل از هر چیز نام فرد را می آوریم و بعد آن رفتار بد و زننده و فلان را تعریف می کنیم ، ممکن است نسبت به آنچه در فکر شنونده بوجود می آید ، دو برابر ضرر بکنیم ، یکی از بابت غیبت کردن و پشت سر آدم غایب حرف زدن ( حالا کدام احمقی این را بعنوان اصل قرار داده است که من این حرف را پیش خودش هم می توانم بگویم !؟ و با این جمله مجوز غیبت و بدگویی صادر می شود !؟ ) و دیگر اینکه خود را روی ترازوی قضاوت دیگران قرار دادن و بنوعی نشان دادن ضمیر درونی خویش !؟ ما با بد دیگران گفتن ، همیشه بهتر از آنها دیده نمی شویم بلکه خیلی اوقات با روشن شدن دلایل مخفی آن رفتار ، خودمان زیر سوال می رویم !؟

دیروز رفته بودم کارخانه و تقریبا با 95درصد افراد حاضر در کارخانه خوش و بش کردم !؟ من به اتاقی نمی روم که دوستان بیایند و آنها را ببینم ، راه می افتم و تمام سوراخ سنبه های کارخانه را می گردم و حتی به نحوه کارکرد دستگاهها هم نگاه می کنم و شاید باور نکنید (!) دیروز به عدم نظافت اطراف یک دستگاه هم گیر داده بودم (!) و حتی در مورد اشتباه نحوه حضور دو تن از تعمیرکاران در پای یک دستگاه هم تذکر خیلی جدی دادم (!) دوستی که همراه من بودبه خودم گفت :" انگار هنوز همینجا هستی ! " . من گفتم : " من همیشه همین جا هستم ! "

طبق معمول کارگاه ها ، وقتی یک فرد از جنس مسئول جایی می رود ؛ فرقی نمی کند بازنشسته قدیمی باشد یا در حال کار (!) کارکنان آن قسمت شروع می کنند به بدگویی از مسئول مستقیم خود ( اگر آنجا نباشد ) و این در زمان حضور من در کارخانه هم مد بود !؟ و تعریف از اینکه آن زمان اینگونه نبود و فلان بود و بهمان بود ... این ریشه در فرهنگ عمومی ما دارد ، مثل تعریف ها و حرفهایی که این روزها نسبت به زمان قبل ازانقلاب گفته می شود و شنونده نوجوان یا جوان فکر می کند که پدربزرگ و مادربزرگش چه آدمهای خوشبختی بودند ولی وقتی مجموع شنیده هایش را بتواند جمع بزند و معدل بگیرد ، می بیند در آن زمان هم بدبختی و فلاکت ، حرف اول کشور و خانه را می زد !؟ ( یاد دایی جان رامی بخیر که می گفت سال ۱۳۲۴ دو مدرسه رودکی و انوری با چند صد قدم فاصله وجود داشت ، بچه پولدارها را در انوری ثبت نام می کردند و بچه ندارها را در مدرسه رودکی !؟)  دقیقا مثل زمان حال که مسئولین ارشد وقتی حرف می زنند و آمار می دهند و ... انگار آنها خواب ندارند و در هر ساعتی حواسشان به رفاه و زندگی مردم هست (!) ولی آنچه در روزمره اتفاق می افتد نشان می دهد که مسئولین ارشد اصلا از خیابان پشتی محل کار خود خبر ندارند ، چه برسد به آن دوردست ها !؟ و هنوز هشتاددرصد آن نوددرصد وعده های اول انقلاب تحقق نیافته است !؟

یکی از همکاران درچند سال گذشته بنحو عجیبی با من قطع ارتباط کرد و جالب اینجاست که این فرد بعد از من مسئول کارگاههایی شد که از من به ارث برد و تقریبا همه ی دیگران فکر می کردند که من او را جای خودم معرفی کرده ام و چون سواد کافی نداشت و هنوز خم و چم کارها را نمی دانست ، در دو سال ابتدای کارش ، تقریبا هر روز حداقل یکی دوبار به من زنگ می زد و راهنمایی می خواست ولی بیکباره و بدون دلیل خاصی ارتباطش را قطع کرد و منهم پیگیر دلیلش نشدم !؟ تا اینکه بعدها کم کم صدای اعتراض ها از رفتارهایش را می شنیدم و ... تااینکه پارسال یکی از نزدیکترین دوستان مشترکمان ( شاغل در کارخانه ) تازه فهمید که فلانی چهارسال است با من هیچ ارتباطی ندارد !؟ دیروز وقتی وارد کارخانه شدم ، طبق معمول از همان ابتدای ورود به کارخانه بساط خوش و بش را پهن کرده بودم و رفتم تا آزمایشگاه کارخانه و دیدم چند نفری حمع شده اند برای وقت صبحانه و چایی ( برخی زمان ها در کارخانه کمی مهمتر از اوقات شرعی هستند ؟!) و خلاصه همه ی آنها نسبت به من لطف زیاد داشتند و آن فرد هم آنجا بود و بهرحال مقاومت سودی نداشت و مجبور به احترام شد (!؟) و کمی بعد دیگرانی آمدند که حالا هر کدام برای خود مدیر و رئیس ارشد شده اند و چند دقیقه ای آنجا بودیم ... یک چیز عمومی و یکنواخت بود ؛ شکایت از وضعیت فعلی کارخانه !؟ چند روز قبل نوشته بودم که اخیرا بدلیل یکسری مشکلات مالی و پرونده های فساد مالی ، چند نفر از مدیران ارشد را به دادگاه و بازداشت برده اند و کارخانه تقریبا با سرپرستی از راه دور اداره می شود که از طرف همکاران به بی صاحابی یاد می شد !؟ و من موظف بودم تا هی یادآوری کنم که اگر امروز شما بی صاحاب شده اید ، ناراحت نباشید !؟ ما هم هشتاد درصد عمر کارمان در روزگاری گذشت که کارخانه دچار بدسرپرستی ها بود !!

و بعد از آنجا شروع کردم و به کارگاههای دیگر سر زدم ، کارخانه دچار سکوت مرگباری بود ، انگار مردم از روی زمین به زیرزمین پناه برده باشند ، مانند فیلم های سرد و بی روح فیلم های فضایی !؟ همه بودند و البته کار زیاد و خاصی نداشتند ، با اینحال خیلی جدی و مصمم برای اضافه کاری زیاد و نامتعارف ، برنامه داشتند و در این مورد به توافق قلبی و قبلی رسیده بودند ... دقیقا مثل وضعیت کشور که برخی چهره های باخته ی سیاسی ، سر سفره چرب و چیلی انقلاب نشسته اند و از وضعیت نامناسب حرف می زنند !؟ و نمی دانند اگر این تغییری که با آن سر مردم را گرم نگه می دارند ، اتفاق بیافتد (!) سفره و موقعیت و حتی جان خودشان به خطر خواهد افتاد !؟ چون آن وقت مردم نخواهند بود که در موردشان تصمیم بگیرند و کسانی که پیشینه و پسینه ی آنها را می بینند و می دانند ، اگر با عدالت و انصاف رفتار بکنند ، پوستشان را خواهند کَند !؟ ( مطمئنا در دگرگونی ها ، گزینه عدالت و انصاف از دسترس خارج می شود !؟ ) برخی از چهره های جدید که من آنها را نمی شناختم ، مرا به نام می شناختند و گرم تر خوش و بش می کردند و به این ترتیب رفتم تا کارگاه خودمان و کمی آنجا نشستم و بازار بدگوئی از مسئول شان گرم بود ... و من نه تنها به این حرفها دامن نمی زدم بلکه اخلاقا موظف بودم تا اوضاع را بهبود ببخشم و کمی بعد خودش هم آمد ( چون خبر داده بودند که فلانی در کارگاه است و نمی شد که خودش بیرون بماند !؟ ) و من حتی در حضور خودش هم داشتم همچنان توضیح می دادم و حرفهای من نه تنها برای کارگران کارگاه که حتی برای خود او هم تازه و جالب بود !؟ چرا که در شرایطی اضطراری و نبود گزینه ی مناسب ، مسئول شده بود و تقصیری هم نداشت !؟ نه از سرپرستی و مسئولیت اش چیزی می دانست و نه از شرایط و توان کارگاهی که دراختیار داشت !؟ و البته کسی هم نبود که به او یاد بدهد !؟ وارث تشکیلاتی شده بود و سرسختانه برای اداره کردنش می جنگید و اعصابش از بقیه خردتر بود !؟ در زمان فعلی ، حدود سی نفر در لیست بازنشستگی قراردارند و سرپرست فعلی کارخانه گفته است به شرط اینکه نفر جدید نیاورند (!) سازمان برای پرداخت 4درصد بازنشسته ها پول خواهد داد (!) و این یعنی در سال بعد اگر به کارخانه بیایم ، اوضاع بمراتب بحرانی تر خواهد بود و اگر زمانی کارگر جای مدیر نشست ، سال بعد کارگر کمکی خواهد نشست !؟ جای مدیر فقط صندلی اش نیست !؟ این را نه سازمان می فهمد ( البته می فهمد و چاره ای ندارد الا اینکه کارخانه را با زجرکش کردن از پا دربیاورد؟! ) و نه سرپرست فعلی ( که البته می فهمد ولی سرش به چند روز حقوق بالاتر و دستور دادن گرم است و خوش است !؟ ) و نه کارگر می فهمد ( که البته می فهمد ولی همین که کار ی ندارد ولی حقوق کامل و کافی می گیرد ، راضی کننده است !؟ )

زمانی فردی بنام یوشیدا ، از مدیران بازنشسته ی شرکت نیسان ژاپن ، بعنوان سفیر فرهنگ و صنعت ژاپن دردنیا می چرخید و گذاری هم از ایران افتاده بود و شده بود چیزی مثل الهی قمشه ای و هر جا می رسید منبر می گذاشت ( صرفا از نظر منبر گذاشتن والا این کجا و آن کجا !؟ ) و چندبار هم به کارخانه ماشین سازی آمد و وقتی حرف می زد ، نه تنها گوش ها که دهان ها و چشمان هم بازتر می شد و مردم می دیدند داستان صنعت و کار (!) غیر از ان چیزی ست که تصور می کنند !؟ دیروز من نشسته بودم و حرف می زدم و تازه کارگرها همان گونه چشم و گوش شده بودند و این یعنی از نیسان ژاپن تا ماشین سازی ؛ از یوشیدا تا من ؛ از وضعیت صنعت در بیست سال قبل تا حالا و همینطور ادامه بدهید تا پسروی ها را ببینید !!؟

مطلب نیمه تمام ماند ... خبر رسید که دخترعمه ام که با هشتاد سال سن ، برای خودش عمه ای بود و یکی از دانه درشت های یادگار از زمان های دور بعداز دهها سال بیماری و زمینگیری ، فوت کرده است ... بروم و به واجبات برسم !؟ بعدا می آیم و اصلاحات املایی و انشائی را انجام می دهم ...